Poznawanie zawodu jest częścią kształcenia uczniów szkół zawodowych. Polega ona w szczególności na przygotowaniu ich do sprawnego działania w procesie produkcji, w usługach, w innych zawodach i specjalnościach określonych w klasyfikacji zawodów, i specjalności szkolnictwa zawodowego. Nauka ta może być prowadzona w formie zajęć praktycznych organizowanych w warsztatach szkół zawodowych lub w zakładach pracy, a także w formie praktyki zawodowej, organizowanej w zakładach pracy. Okres trwania zajęć praktycznych oraz praktyk zawodowych określają plany i programy nauczania.

Warsztaty szkolne uważane są za najbardziej stabilne miejsce nauczania praktyk zawodowych. Warsztaty szkół zawodowych są placówkami dydaktyczno-wychowawczymi i stanowią integralną część szkół. Podstawowym ich zadaniem jest wyrabianie u uczniów umiejętności praktycznych oraz pogłębienie wiedzy nabytej w szkole. Aby stworzyć praktykantom możliwości nauki zawodu zbliżonych do warunków, jakie czekają ich w zakładach pracy, w warsztatach przyjęto model organizacyjny podobny do modelu przedsiębiorstw. Realizacja programów praktycznej nauki zawodu prowadzona jest głównie w procesie zorganizowanej produkcji dóbr lub usług. Uczniowie wykonują ćwiczenia praktyczne objęte programem. Każdy z warsztatów samodzielnie podokonuje doboru specyfikacji prac lub ćwiczeń praktycznych.

Nauka zawodu wymaga kosztownego wyposażenia warsztatów i pracowni oraz dobrze zorganizowanych praktyk zawodowych. Warsztaty szkolne należą jednak do tych bardzo zaniedbanych dziedzin edukacji. Stan bazy technicznej pozostawia bowiem wiele do życzenia. Trudna sytuacja kraju na początku lat dziewięćdziesiątych miała wpływ na warunki ich funkcjonowania. Niechęć zakładów pracy do angażowania się w proces kształcenia praktycznego oraz ogromne niedoinwestowanie szkół zawodowych spowodowały, że praktyczna nauka zawodu chyliła się ku upadkowi. Sytuację ratowały jedynie zakłady pracy, w których uczniowie mogli odbyć praktyki zawodowe w dobrych warunkach. Obecnie, dzięki środkom z Unii Europejskiej, sytuacja w szkolnictwie zawodowym powoli się stabilizuje.

Źródło: Kamiński J., Funkcjonowanie warsztatów szkolnych i organizacja praktycznej nauki w szkołach. „Szkoła Zawodowa” 1996 nr 10.